DEMOKRATİK rejimler kusurlarını ve yanlışlarını kendi içlerinde
çözebilir durumda olmak zorundadırlar. Yoksa, o rejimlerin iktidarları, yine
demokrasi gereği, serbest seçimlerle el değiştirir ya da darbelerle, hatta
ihtilallerle yıkılırlar. Parlamenter sistem ya da başkanlık ve yarı-başkanlık
gibi yönetim sistemleri darbeleri ve ihtilalleri önlemek üzere
vardır.
Cumhurbaşkanının genel oyla seçilir duruma getirilişinden beri
yarı-başkanlığa biraz kaymış olan sistemimiz yine de özündeki parlamenter
niteliğini sürdürmektedir; yani kuruluşu ve işleyişi parlamentonun güvenine
dayanır. Parlamentoya yansıdığı varsayılan çoğunluğa dayalı bir iktidar, bu
bakımdan halk yığınlarının gereksinimlerini, beklentilerini, sunulan hizmetlere
ilişkin eleştiri ve yakınmalarını sürekli göz önünde tutmayı görev
bilmelidir.
Böyle basit doğruları tekrarlama gereği şundan doğuyor: Bu
günlerde iki önemli alanda haklılığı kolay yadsınamayacak tepkiler var halk
yığınlarında: Eğitim ve adalet hizmetleri bakımından.
İlk ve öğretimde “dört artı dört”lü
değişikliklerden uzun uzadıya söz etmeye gerek yok: Öğrenciler, öğretmenler ve
ana babalar âleminin kargaşa, çalkantı, şaşkınlık ve ufuksuzluk yakınması hiç
bitmiyor.
Adalet hizmetine gelince, yargıçlardan ve savcılardan yakınmanın ve
onları suçlamanın anlamı ya da yararı yok: Yargıçların bağımsızlığına saygı
göstermek zorundayız, savcılar ise yasalar çerçevesinde davranmakla görevli.
Dolayısıyla, her şey iktidarın elindeki yasama çoğunluğunun tutumuna bağlı:
Yasaları değiştirecek ve uygulayanları denetleyecek olan onlardır; sorumluluk da
onların.
Böyle bir sorumluluk arayışının bağımsız yargıya karışmak ve
üzerlerine baskı uygulamakla hiç ilgisi yok. Karışma ve baskı, olsa olsa
yargıçlar ve savcılar üzerine değil, “mevzuat” üzerinedir.
Dolayısıyla, mevzuatı oluşturanların ve değişmesi gereken yanlarını uygulamada
tutanlar üzerine.
Demek ki, asıl çare sorumlu bakanların
değiştirilmesidir.
Parlamenter sistem, bu tür değişiklikler yapılmadıkça
ister istemez sonuçta seçmenlerin oylarıyla iktidarların değiştiği sistemin
adıdır.
Yorum Gönder