Noyan Özkan, 6 Nisan’da ardında doldurulamaz bir boşluk bırakarak
hayata veda etti. Bu, hukukun hayata dokunması gerektiğini hissettiği
her an harekete geçmeyi bilen ve bunu en iyi şekilde yapan bir avukatın,
bir yazarın, en özlü ifadesiyle kendisini her şeyden ve herkesten
sorumlu hisseden bir yurttaşın vedası. Biz de istedik ki, bugüne dek
Olaylar ve Görüşler sayfasına ışık veren kalemimizi, yine bir yazısıyla
uğurlayalım. Avukat Noyan Özkan’ın, geçen hafta İzmir Adli Yargı
Komisyonu’na yaptığı, makale tadındaki başvurusunu sunuyoruz.
(Cumhuriyet’in notu)
Basında yer alan haberlere göre, çok sanıklı
bir dava için İzmir Adliyesi Konferans Salonu’nu, duruşma salonuna
dönüştürme çalışması yürütülüyor.
Ülkemizde “adil yargılanma
ilkesinin” yasal mevzuatımıza, Avrupa Konseyi ve evrensel adalet
standartlarına uyumlu bir gelişme göstermesini ve savunma hakkının en
iyi biçimde kullanılmasını dileyen bir avukat sıfatıyla sayın makamınıza
başvurmayı uygun buldum.
Malumları olduğu üzere, genel olarak
duruşma salonlarımızda cumhuriyet savcıları, yargıçlarla aynı kürsüyü
paylaşmakta ve ceza davalarında savunma görevini ifa eden avukatlardan
ayrıcalıklı bir fiziki statüde bulunmaktadır. Kimilerinin bir “marangoz
hatası” olarak nitelediği ve kamuoyunda uzunca bir süredir tartışılan bu
durum, avukatları, ceza kanunlarının uygulanmasında “yargı görevi
yapanlar” arasında sayan TCK 6. (d) maddesine aykırıdır. Avukatlık
Kanunu’nun 2. maddesine göre, “Avukat, yargının kurucu unsurlarından
olan bağımsız savunmayı serbestçe temsil eder.” (..) Madde 2/3; “Yargı
organları, …..avukatlara görevlerinin yerine getirilmesinde yardımcı
olmak zorundadır.”
Ayrıca, sanıkların genel olarak ağır ceza dava
duruşmalarında vekillerinden fiziki olarak uzak oturtulması da savunma
hakkının sağlıklı bir biçimde gerçekleşmesini engellemektedir.
Savunmadan kesintisiz ve sürekli yararlanma hakkı ihlal edilmektedir.
Bilindiği gibi, mağdurlar vekilleri ile yan yana oturabilmekte ve onlara
danışabilmektedir.
Bugün, inşaat ve tadilat mahallini (adliye
konferans salonunu) kişisel olarak ziyaret edip yerinde gözlem yapmak
istedim. Ancak, gözlem ziyaretim, sayın görevlilerin, “Cumhuriyet
başsavcılığı izin vermeden mümkün olmayacağı” uyarısı ile
gerçekleşmemiştir.
Sayın İzmir Adli Yargı Komisyonu, aşağıda
belirtilen savunmanın evrensel ilkeleri uyarınca şu anda inşaat ve
tadilat işlemi süren yeni duruşma salonunda bir reform yapmak
zorundadır. Aksi durumda “adil yargılanma ilkesi’’ ihlal edilecektir.
BM Avukatların Rolüne Dair Temel Prensipler (Havana Kuralları) başlangıç ilkelerine göre:
Avukatların
görevlerini gereği gibi yerine getirmelerini sağlama ve geliştirme
konusunda üye devletlere yardımcı olmak için formüle edilen aşağıdaki
Avukatların Rolüne Dair Prensipler, ulusal mevzuat ve uygulama
bakımından hükümetler tarafından dikkate alınır ve avukatlarla birlikte
yargıçlar, savcılar, yürütme ve yasama organı mensupları gibi diğer
kimselerin ve genel olarak halkın dikkatine sunulur. Bu prensipler
mümkün olduğu kadar, avukatlık resmi statüsüne sahip olmadan avukatlık
görevi yapan kimselere de uygulanır.
(12) Avukatlar adalet dağıtımında temel bir unsur olarak, her zaman mesleklerinin şeref ve itibarını korurlar.
(14)
Avukatlar müvekkillerinin haklarını korurken ve adaletin
gerçekleşmesine çalışırken ulusal ve uluslararası hukukun tanıdığı insan
haklarını ve temel özgürlükleri yüceltmeye çalışırlar ve hukuka ve
hukukçuluk mesleğinin kabul görmüş standartlarına ve ahlaki kurallarına
uygun biçimde serbestçe ve özenle hareket ederler.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin avukatlık mesleğinin özgürce yapılmasına ilişkin tavsiye kararı
l
Temsilci Bakanların, 25 Ekim 2000 tarihli 727. sayılı toplantısında,
Bakanlar Komitesi tarafından benimsenen Üye Ülkeler Bakanlar
Komitesi’nin Avukatlık Mesleğinin Özgürce Yapılmasına İlişkin Rec
(2000)21 Sayılı Tavsiye Kararıdır:
Avukatların ve oluşturdukları
meslek kuruluşlarının insan hakları ve temel özgürlüklerin
korunmasındaki ana işlevlerinin altını çizerek;
l Avukatların
özellikle kişisel özgürlüklerin savunulması durumunda, hukuk devletinin
güçlenmesi için mesleki özgürlüklerini geliştirmek arzusuyla;
l
Avukatları, kim tarafından ve hangi gerekçeyle olursa olsun, doğrudan ya
da dolaylı biçimde etki, kışkırtma, baskı, tehdit ya da yersiz
müdahalelere muhatap etmeyecek, mesleki bağımsızlıklarını kabul edilemez
kısıtlamalar olmaksızın güvence altına alacak hakça bir yargılama
sisteminin gerekliliğinin bilinciyle;
l Avukatlık meslek
sorumluluklarının eksiksizce yerine getirilmesinin göz ardı edilmemesi
dileği ve özellikle avukatların, bir yandan müvekkillerine, diğer yandan
mahkemelere karşı yüklendikleri ödevler arasında tam bir denge
kurabilecek yeterli donanıma sahip olmaları gereğinin ayırdında olarak;
l
Adalete ulaşmanın, ekonomik bakımdan güçsüz kişilerin de avukatlık
hizmetlerinden yararlanmasını gerektirebileceği dikkate alınarak;
l
Üye ülkeler hükümetlerine, bu tavsiye kararında yer alan ilkelerden
zorunlu bulduklarını hayata geçirecek bütün önlemleri almalarını ya da
duruma göre geliştirmelerini tavsiye eder.
Özellikle Avrupa Konseyi
evrensel ilkeleri ışığı altında, duruşmalarda, gerek devlet erki gerekse
kamu tarafından ayırımcılığa ve haksız müdahalelere yer vermeksizin,
avukatlık meslek özgürlüğünün hayata geçirilmesi, korunması ve saygı
gösterilmesine yönelik zorunlu bütün önlemlerin alınmış olması
gereklidir.
Yargıç, savcı, avukat, yardımcı adalet personeli, avukat
stajyer ve kâtiplerinin birlikte görev yapmakta olduğu adliye
binalarında her türlü planlama, yerleşme, bina ve oda değiştirme, inşaat
ve tadilat girişimleri öncesinde barolara ve çalışanların sendikalarına
danışılması ve görüş alınması ve ORTAK AKIL ile karar alınması
gerektiğini ayrıca ve önemle belirtmek isterim.
Yukarıda sunulan olay
ve nedenlerle; Bayraklı Adliyesi Konferans Salonu’nun çok sanıklı
davalar için duruşma salonu olarak düzenlenmesi için başlatılan inşaat
ve tadilat çalışmalarında; sayın komisyon ve sayın başsavcılık
tarafından, duruşma düzeni ile ilgili olarak, sanıkların vekilleri ile
birlikte oturması ve cumhuriyet savcıları ile avukatların kürsü
karşısında aynı seviyede bulunmasının temini ve uygulaması için karar
alınmasını ve duruşma salonunda gerekli fiziki ve inşai müdahalenin
ivedilikle yapılmasını, dilekçemin akibeti hakkında tarafıma bilgi ve
cevap verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.
Yorum Gönder