Âşık’ın Kahvesinde Nâzım’la - Oktay Akbal

Âşık’ın küçük kahvesinde buluşurduk. Şehzadebaşı’nda fırının yanında bir yer. Gazeteler var okunacak, kahve, çay, gazoz, söyleşiler. Yalnız yaşlılar değil, biz gençlerin de sevdiği bir yer. En başta Âşık’tı bizi oraya çeken. Anadolu’nun doğusunda bir yerden İstanbul’a gelmiş, ama kendini hâlâ oralarda sanan bir genç adam.
“Vahdi daha gelmedi mi” diye sordum.
“Nerdeyse gelir” dedi.
“Son getirdikleri bende, istersen vereyim. Ama burda okuma, eve götür, orda...”
İnce pelür kâğıdına yazılmış şiirler. Bir okul defterinin yapraklarında saklanmış...
Bir gizlilik, bir korku... Ya birileri görürse!..
Bir dosya tutmuştu Nâzım Hikmet’in şiirleri... Çoğu ezberimdeydi. “Çıkıyor kayık, iniyor kayık, devrilen bir atın sırtından inip şahlanan bir ata biniyor kayık.”
Kim yasaklamış bu şairi? Anlamak zordu. Bir lise öğrencisi bu güzel şiirlerin neden korku verdiğini anlamıyordu. Okulda, sınıfta bir iki arkadaş vardı bu konuda konuşabildiğim. Oysa ebzerlemiştik; “Akıyordu su / Gösterip aynasında söğüt ağaçlarını / Salkım söğütler yıkıyordu suda saçlarını” diye bir şarkı gibi.
Vahdi’yi bekliyorduk. Nâzım’ın yeni şiirlerini getirmesini... Okulda öğretmenimize soramıyorduk bu yasaklamanın nedenini. Oysa apaçıktı, iktidardakiler şiiri bir karşı silah sayıyorlar, korkuyorlardı.
Bir gün Nâzım aydınlığa çıkıverdi! Doğan Avcıoğlu’ydu dergisinde Nâzım’ın adını anan, şiirlerini sunan. Bir kara perde yıkılmıştı. Korkular uçup gitmişti. Halkımız şairine kavuşmuştu.
Doğan Avcıoğlu da bir anda kişiliğiyle sevgimizi kazanmıştı.
Vahdi’yi gördüm o günlerde. Evindeki bütün Nâzım Hikmet kitaplarını kahveye getirdi. Hepsini okumuş, ezberlemiş, saklamış dolaplarda...
Vahdi daha sonra partiye girdi. Bu yüzden işinden oldu. Hapislerde yattı. Kahveye uğramıyordu artık. Başka bir dünyanın insanıydı. Öyle ya, Nâzım’ı okumayı, sevmeyi, vatan hainliği sayanlar vardı. Yıllar böyle geçti korkuyla.
Vahdi’ler toplumun öncüleridir. Bugün de yarın da... Şiiri bir yaşama nedeni sayanlar korku nedir bilmez!