Washington’un diplomatik uyarılarıları, ABD Genelkurmay BaşkanıMartin Dempsey’inİsrail Genelkurmay Başkanı’nı ikna turları, ABD-İsrail ortak askeri tatbikatınınertelenmesi gibi gelişmeler, Tel Aviv’de de kırılma yarattı.
Bu kırılma Suriye konusunda da su yüzüne çıktı. Ki zaten İran ile Suriye’yi birlikte düşünmek gerekiyor.
ESAD, İSRAİL’İ BÖLDÜ
Haaretzgazetesi, İsrail Dışişleri BakanıAvigdor Liberman’ın, Suriye’ye tutumkonusunda BaşbakanBinyamin Netanyahuile Savunma BakanıEhud Barak’dan farklıdüşündüğünü yazdı.
Liberman’a göre İsrail, Suriye konusunda artık kesin bir tutum belirlemeli. AncakNetanyahuileBarak’a göre İsrail’in bu konuda keskin sözler sarfetmesi, “Suriyeli isyancıların arkasında İsrail var” düşüncesinin oluşmasına neden olacak.
ASIL TEHLİKE HANGİSİ
ABD’nin önemli gazetecilerindenFarid Zakaria, İran tehdidinin mi, yoksa İsrail’in İran’a saldırmasının mı daha tehlikeli olduğunu sorguluyor.
İsrail Savunma BakanıEhud Barak’ın “yakında İran’ın nükleer kapasitesi, İsrail’in önüne geçemeyeceği düzeye erişmiş olacak” sözlerine değinen Zakaria, “dokunulmazlık bölgesi” kavramı üzerinden riskleri karşılaştırıyor.
Zakaria, İsrail’in İran’a saldırmasının, İran’ın nükleer güce kavuşmasından daha tehlikeli olduğunusavunmak için iki örnek veriyor.
Birinci örnek, Almanya’nın yenilmesiyle sonuçlanan birinci dünya savaşı…
Zakaria’ya göre Alman Genelkurmayı, hızla silahlanan Rusya’nın kısa süre içinde Almanya’nın askeri üstünlüğüne son vereceğine inanıyordu. Bu nedenle Almanya, Rusların “dokunulmazlık bölgesine”girmeden engellenmesini sağlamak için harekete geçti ve birinci dünya savaşını başlattı.
Zakaria’nın ikinci örnegi ise ABD’nin Irak’a saldırısı… ABD, nükleer denetçilerin işlerini bitirmelerinibekleyememiş, trenin kaçmaması için hemen harekete geçmiş ama işte dokuz yıl süren bir savaşın içindebulmuştu kendini…
KARŞILIKLI YOK OLMA KORKUSU
“İsrailli yetkililer biz Amerikalılar’ın korkularını anlayamadığımızı, İran’ın onlar için varoluşsal bir tehditolduğunu söylüyorlar” diyenFarid Zakaria, İsraili aslında anladıklarını belirterek, ABD-SSCB mücadelesini anımsatıyor.
Zakaria,ABD’nin 2. Dünya savaşından sonra SSCB’nin nükleer kapasiteye erişecek olmasından paniğekapıldığını belirtiyor ve ekliyor: “Bugün İsrail’in İran hakkında söylediği her şeyi, biz geçmişte Sovyetleriçin söylüyorduk.”
Zakaria,tıpkı bugün İsrail’in İran’a karşı önleyici saldırılar düzenlemeyi düşündüğü gibi, o gün deABD’nin SSCB’ye önleyici saldırılar yapmayı düşündüğünü belirtiyor ve “karşılıklı yok olma korkusu”nunfelaketi önlediğine dikkat çekiyor.
Foreign Affairsdergisi editörü Gideon Rose’un İsrail’e uyarısı da anlamlı: “Sonunda İsrail de, ABD ve İngiltere’nin altmış yıldan uzun süre önce karşı karşıya kaldığı türden seçeneklerle karşı karşıya.Umarım oda, nükleer çağda mutlak güvenlik diye bir şey olmadığının ve düşmanlarının nükleer programlarını geciktirmek veya önlemek imkansızsa savaştan caymanın, önleyici savaştan daha az felakete yolaçtığının farkına varır.”
İRAN’IN CAYDIRILICIĞI
İsrail karşısında caydırıcı bir konuma ulaşan Tahran’ın izlediği bölgesel politika, Ortadoğu’da sağlam bir İran – Irak – Suriye – Lübnan cephesi oluşturdu.
Batısını bu ittifak cephesiyle güvenceye almaya çalışan Tahran, şimdi de doğusunu tahkim etmeye çalışıyor. İran, Pakistan ve Afganistan’la bölgesel işbirliğini geliştiriyor ve her iki ülkeye de “bölge ülkeleribirbirinin tamamlayıcısı olmalı” mesajı veriyor.
Yorum Gönder