Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç geçenlerde tutukluluk olayının bu denli uzamasına “Vicdanım rahat değil” sözleri ile tepki göstermişti. Deniz Fenercileri 102 günde tutukluluktan kurtarılırken Balbay ve benzeri durumdaki tutuklular hakkında Arınç’ın sözlerinin ardında “kedinin fare ile oynamasından” başka bir amaç olmadığı anlaşılıyor.
Arap Baharında Yönetimler!
Birleşmiş Milletler gözlemcilerine göre komşu Suriye’de mart ayından bu yana yönetim karşıtı yaklaşık 3.500 kişi öldürülmüş! Kuzey Afrika’da başlayan “Arap Baharı” Suriye’de sonbaharını yaşıyor.
Ülke yönetimleri Yunanca kökenli olarak çeşitli adlar alırlar. Örneğin “demos (halk)” ve “krasi (yönetim)” sözcüklerinden bir ad tamlaması olarak karşımıza “demokrasi (halk yönetimi)” olarak çıkar.
Osmanlı’daki yönetim “monokrasi” idi. Miras yolu ile yönetimin geçtiği “mono (tek)” yöneticili düzen. Bir de İngiltere’deki gibi bir “monokrasi”den söz edilebilir. Tek yönetici simgeseldir, törenseldir. Bunun en somut örneğini Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün son İngiltere ziyaretinde çok iyi gözlemledik. İngiltere’de geleneksel tek yöneticinin altında ülkeyi “demokrasi” ile halkın seçtiği kişiler yönetir. Kraliçe “Dediğim dedik” diyemez. Ortadoğu’daki krallar, sultanlar da “monokrasi” yönetimine girerler. Ancak orada, kralların dedikleri dediktir.
Bir başka “monokrasi” ise “otokrasi”dir. Bu yönetimlerde yönetim “miras yolu” ile el değiştirmez, “tek adam” yönetimidir. Göstermelik halk seçimi geçerlidir. Bunun örneği Mısır, Libya idi.
Bir başka yönetimde ise “iktidar” sözde “seçim ile” işbaşına gelmiştir. Ama orada “kul-halk” değil “dinsel” yönetim egemendir. Bu da adı Yunanca “teos (tanrı)” sözcüğünden gelen “teokrasi”dir. İran bunun en güzel örneğidir.
Bir de “tek adam-tek aile” yönetimine giren bir başka iktidar ise “klepto (hırsızlık) krasi” düzenidir. İktidardaki aile ülkeyi demir yumrukla yönetmekle kalmaz, halkı soyar soğana çevirir. Libya’da olduğu gibi…
Hafta sonunda, çoğu bu sınıfların temel örneklerini oluşturan 22 üyeli Arap Birliği, Kahire’de toplandı ve Suriye’ye yaptırımlara karar verdi. Lübnan’ın karşı çıktığı, Irak’ın çekimser kaldığı toplantıda, 19 ülke çeşitli yaptırım kararları aldı.
İşin garibi, bu ülkeler içinde tek “demokratik”, tek “laik” ülke olan ve üstelik Arap olmayan Türkiye’nin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun bu toplantıya neden katıldığı anlaşılamadı!
Kraliyetler örneği dışında iktidarı babasından devir alan “otokrat” Beşşar Esad, Ankara’nın bu siyasasını “Türkiye’de bazıları hâlâ Osmanlı İmparatorluğu’nu kurma rüyasında… Türk yöneticiler bu rüyanın olanaksız olduğunu biliyorlar ve bu nedenle dinsel gündemi olan partileri sömürerek Arap dünyasındaki etkilerini arttırmak istiyorlar” diye gerçekçi yorumladı.
Suriye’deki olaylar hiç kuşkusuz 877 km’lik en uzun sınırının bulunduğu Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. ABD ve AB’nin, Türkiye’yi Suriye’ye karşı bir askeri harekâta itmeye çalıştığı ortamda Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkoğlu sınır birliklerini denetledi. Bu olay, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla Ateş’in, 16 Eylül 1998’de Hatay’dan Apo’nun sınır dışı edilmesi için Suriye’ye tepki göstermesi olayını anımsattı.
Bu arada anlaşılmayan nokta “Arap Baharı”nın şimdiye değin vurmadığı “demokratik olmayan” öteki Arap krallıkları acaba güllük gülistanlık mı? Kuzey Afrika’da başlayan, Suriye’ye sıçrayan baharı Ortadoğu’daki öteki Arap ülkelerinin halkları görmeyecekler mi? Orada “monarki”den çok “oligarki (az-yönetim)” geçerli. Kraliyet ailesi üyelerinin Amerikan şirketleri ile ortaklıkları, kendileri için “sigorta” oluşturuyor. Bu Arap aileler Kahire’deki toplantıya gidince Arap Suriye’nin gözyaşına bakmıyorlar.
‘Şamgen’ Oldu Yengen!
Eylül 2009’da Beşşar Esad bir günlük ziyaret için Ankara’ya geldiğinde, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan vizelerin kaldırılması konusunda AB uygulamasına gönderme yaparak “Şengen de var… Şamgen de var…” diye bir şaka yapmıştı. Ama bu şaka, galiba şimdi “yengen” gibi bir kakaya dönüştü…
Arap ülkelerinden önce Ankara, Şam’a karşı yaptırımlar uygulamaya başladı. Oysa bir yıl önce bu aylarda iki ülke arasında “Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Kurulu Bakanlar Toplantısı”na Türkiye’den giden 12 bakan katılmıştı.
Türk şirketlerinin Suriye’de başlayan yatırımları arttırılacaktı. Ticaret hacmi 2.7 milyar dolardan birkaç yıl içinde 5 milyar dolara çıkarılacaktı. Ortadoğu’ya giden Türk TIR’larına kolaylık sağlanacaktı. Türk yüklenicilere yeni işler verilecekti. Türk otelcileri yeni tesisler açacaklardı. Sınır yörelerinde ortaklaşa petrol ve doğalgaz aranacaktı. Hızlı tren bağlantısı kurulacaktı… Bugün Hatay, Gaziantep, Şanlıurfa’daki işadamlarına sorun bakalım, AKP’nin “caktı, cuktu” siyasası için ne diyorlar?
Sahtekârlara Dikkat
“Klasik müzik” ağırlıklı “TRT-3 Radyosu”nun bazı illerimizde yayınının kaldırılıp “TRT Türkü” yapılmasına ilişkin tepkiler sürüyor. Okurlarımız soruyorlar:
1. Yayının kaldırıldığı illerde elektrik faturalarında TRT için pay alınıyor. Ama karşılığında hizmet verilmiyor. Bu alışveriş, ticaret yasasına göre müşteriyi aldatma suçu değil midir?
2. TRT bir devlet kuruluşudur. Temel görevi eğitimdir. Bu görevden neden kaçılıyor?
3. Yasa karşısında herkes eşittir. TRT, anayasal eşitlik karşısında suç işlemiyor mu?
***
Okurlarımıza önemli bir uyarıda bulunmak istiyorum! Van’da müzik öğretmeni Ferhat Şimşek’in müzik araç-gereç yakarışına bu sütunda yer vermiştim. Olumlu sonuçlar sağlanıyor.
Ancak bazı sahtekârlar Cumhuriyet gazetesini ellerine alıp CD ya da müzik araç-gereçleri satan dükkânlara gidip yazımızı göstererek Van’daki lise için bağış isteklerinde bulunuyorlarmış! Lütfen bu tür aracılara inanmayınız, doğrudan Van Şehit Koray Akoğuz Lisesi’nin Müdürü ve Müzik Öğretmeni ile bağlantı kurunuz!
Özgen Acar/Cumhuriyet
Yorum Gönder