Askere o kapılar da kapandı - Saygı Öztürk

“Bal­yoz Da­va­sı­”n­da sa­nık­la­rın he­men ta­ma­mı­na ha­pis ce­za­la­rı ve­ril­di. “Erge­ne­ko­n” ola­rak bi­li­nen da­va­nın ha­zi­ran so­nu ya da tem­muz or­ta­sı­na kadar bi­ti­ril­me­si bek­le­ni­yor. Bu­gün tu­tuk­suz ola­rak yar­gı­la­ma­sı de­vam eden sa­nık­la­rın da ço­ğu­nun tu­tuk­lan­ma­sı­nın sür­priz ol­ma­ya­ca­ğı­nı, ko­nuş­tu­ğu­muz avu­kat­lar söy­lü­yor. Sı­ra “28 Şu­bat Da­va­sı­”na ge­li­yor. Mah­ke­me­ye idianame su­nul­du. Mah­ke­me­nin iddianemeyi ka­bu­lün­den son­ra ar­tık da­va aşa­ma­sı da baş­lı­yor. 
355 kla­sör­lük da­va­nın avu­kat­la­ra, sa­nık­la­ra fo­to­ko­pi­le­ri­nin ya da CD’­si­nin ve­ril­me­si ge­re­ki­yor. Avu­kat­la­ra, bun­la­rın ve­ril­me­ye­ce­ği söy­len­di. On­lar da “Pe­ki biz na­sıl sa­vun­ma ya­pa­ca­ğı­z” de­yip, ya fo­to­ko­pi ya da da­va dosyasının ta­ra­nıp CD ha­lin­de ve­ril­me­si­ni, du­ruş­ma­nın ka­me­ra­ya alın­ma­sı­nı da ya­zı­lı ola­rak is­te­di­ler. Bu ara­da yi­ne bir umut­la “tah­li­ye­” bek­len­ti­si­ne
 gir­di­ler.

“Ten­sip­te tah­li­ye ka­ra­rı­” bek­len­ti­si

Ar­tık dos­ya­lar mah­ke­me­de­dir. Mah­ke­me he­ye­ti­nin du­ruş­ma ha­zır­lık­la­rı için dü­zen­le­di­ği tu­ta­na­ğa “ten­si­p” de­ni­li­yor. Mah­ke­me, o da­va­nın tu­tuk­lu sa­nık­la­rı hak­kın­da “ten­sip ka­ra­rı­nı­” ya­zar­ken tah­li­ye ede­bil­me yet­ki­si­ne de sa­hip… Bu­gü­ne ka­dar “tah­li­ye is­tek­le­ri­” hep ge­ri çev­ri­len sa­nık avu­kat­la­rı, bu kez da­va­ya ba­ka­cak mah­ke­me he­ye­ti­nin sür­priz bir ka­ra­rıy­la da kar­şı­la­şa­bi­lir.
28 Şu­bat tu­tuk­lu­la­rı için 15 Ma­yı­s’­ta sür­priz bir du­ruş­ma ya­pıl­dı. 4’ün­cü yar­gı pa­ke­tin­den ön­ce­ki ya­sa­ya gö­re tu­tuk­lu­la­rın, tu­tuk­lu­luk ha­li her ay öz­gür­lük ha­kim­le­ri ta­ra­fın­dan sav­cı­nın ha­zır­lık so­ruş­tur­ma dos­ya­sı üze­rin­den göz­den ge­çi­ri­li­yor ve her ay “tu­tuk­lu­luk ha­li­nin de­va­mı­na­” ka­ra­rı çı­kı­yor­du. 4’ün­cü yar­gı pa­ke­tiy­le tu­tuk­lu­luk ha­li­nin de­vam edip et­me­ye­ce­ği­ne ha­kim ka­rar ver­me­den ön­ce tu­tuk­lu­la­rın ve avu­kat­la­rı­nın ha­kim önü­ne çık­ma­sı uy­gu­lan­ma­sı­na ge­çil­di.

Du­ruş­ma sa­lo­nu ka­pı­la­rı ki­lit­len­di

Tu­tuk­la­nış­la­rın­dan 13 ay son­ra ha­kim kar­şı­sı­na çık­mak Sin­can ve Ma­mak ce­za­ev­le­rin­de he­ye­can ya­rat­tı. Ço­ğu tu­tuk­lu­lar ken­di­le­ri için olum­lu bir so­nuç çık­ma­ya­ca­ğı­na inan­sa­lar da sa­vun­ma­la­rı­nı yap­tı­lar, da­ha ön­ce ver­dik­le­ri di­lek­çe­le­rin ye­te­rin­ce in­ce­le­me­di­ği­ni ve bu kez ken­di­le­ri biz­zat an­la­tın­ca suç­suz ol­duk­la­rı­nı da­ha iyi ifa­de edip ser­best bı­ra­ka­cak­la­rı­nı da göz ar­dı et­mi­yor­lar­dı.
Da­ha ön­ce mah­ke­me ne­dir bil­me­yen as­ker­ler, YÖK es­ki Baş­ka­nı Prof. Dr. Ke­mal Gü­rüz, o gün 2-3 sa­at­te ve­ri­len 10-15 da­ki­ka­lık ara­lar­la tam 26 saa­ti uy­ku­suz ge­çir­di. Mah­ke­me­ye ilk sevk edil­dik­le­rin­de hak­la­rın­da tu­tuk­la­ma ka­ra­rı ve­ri­len ko­mu­tan­lar, di­ğer du­ruş­ma sa­lo­nu­nun tah­ta kol­tuk­la­rı­na uza­nıp uyu­du­lar. Bu gö­rün­tü­ler­le pa­şa­la­rın içi­ne dü­şü­rül­dü­ğü du­ru­mu SÖZ­CÜ göz­ler önü­ne ser­di. Ko­mu­tan­lar hak­la­rın­da­ki ka­ra­rı he­ye­can­la bek­ler­ken, yaş­la­rı ge­re­ği uy­ku­suz­lu­ğa da­ya­na­maz ha­le gel­miş­ler­di. Ge­ri­si­ni, du­ruş­ma sa­lo­nun­da bu­lu­nan avu­kat­tan din­li­yo­rum:
“SÖZ­CÜ­’de ya­yım­la­nan fo­toğ­raf ve ya­zı­dan ra­hat­sız­lık du­yul­muş ola­cak ki, bu kez kar­şı ta­raf­ta­ki boş du­ruş­ma sa­lon­la­rı da ki­lit­len­miş ol­du­ğun­dan, ço­ğu yaş­lı olan tu­tuk­lu ko­mu­tan­lar uza­nıp din­len­me im­ka­nı bu­la­ma­dan tah­li­ye umu­duy­la 26 saa­ti tah­ta san­dal­ye­ler üze­rin­de otu­ra­rak ge­çir­di­ler.”

Bu ağır yü­ke can mı da­ya­nır?

Ha­kim ka­ra­rı­nı ve­rip, aya­ğa kal­kar­ken avu­kat­lar­dan bi­ri “Sa­yın Ha­kim, ta­ri­he adı­nı­zı yaz­dır­ma şan­sı­nı­zı ka­çır­dı­nız. Bu da­va­nın si­ya­si de­ğil, hu­ku­ki bir da­va ol­du­ğu­nu ve­re­ce­ği­niz tah­li­ye ka­rar­la­rı ile tüm Tür­ki­ye­’ye gös­te­re­bi­lir­di­ni­z” di­yor­du. Bun­dan son­ra ya­şa­nan­la­rı yi­ne avu­kat­tan din­li­yo­rum:
“A­vu­ka­tın söz­le­ri üze­ri­ne ha­kim şa­şır­dı ‘A­ma ağır­laş­tı­rıl­mış mü­eb­bet ha­pis­le yar­gı­la­nı­yor­lar. Siz de ka­ra­ra iti­raz ede­bi­lir­si­ni­z’ de­yip du­ruş­ma sa­lo­nun­dan ay­rıl­dı. Oy­sa mev­cut iç­ti­hat­la­ra gö­re, sa­de­ce mü­eb­bet­le yar­gı­lan­mak kaç­ma şüp­he­si­nin var­lı­ğı için ve tu­tuk­lu­lu­ğun de­va­mı için ye­ter­li de­ğil­dir. Tu­tuk­lu­la­rın ta­ma­mı hak­kın­da ‘tu­tuk­lu­lu­ğu­nun de­va­mı­’ yö­nün­de ver­dik­le­ri ka­rar­dan son­ra du­ruş­ma sa­lon­la­rın­dan ay­rıl­dı­lar.”
Bü­tün ge­ce on­la­rı yal­nız bı­rak­ma­ya­rak ad­li­ye önün­de tah­li­ye ka­ra­rı bek­le­yen ai­le­le­rin du­ru­mu­nu avu­kat “iç­ler acı­sıy­dı­” di­ye an­la­tı­yor. Ar­tık dos­ya An­ka­ra 13. Ağır Ce­za Mah­ke­me­si­’n­de… Bun­dan son­ra tu­tuk­lu­lu­ğun de­va­mı­na veya salıverilmelere bu mah­ke­me­de karar ve­ri­le­cek.

“Du­ruş­ma­da uyu­yan ha­ki­m”

Tu­tuk­lu sa­nık­lar 26 sa­at uy­ku­suz kal­dık­tan son­ra ye­ni­den ce­za­evi­ne gön­de­ril­di. Ha­kim­le­rin, za­bıt ka­ti­bi­nin, mü­ba­şi­rin, avu­ka­tın da yor­gun düş­tü­ğü­nü bi­li­yo­ruz. Üs­te­lik o ha­kim­le­rin, avu­kat­la­rın 26 sa­at­lik ça­lış­ma­la­rın­dan son­ra yi­ne o gün du­ruş­ma­la­ra ka­tıl­dık­la­rı­nı öğ­re­ni­yo­ruz. Bu ka­dar ağır yük aca­ba baş­ka ül­ke­nin yar­gı men­sup­la­rın­da var mı­dır? Bir sa­nı­ğın, mah­ke­me tu­ta­nak­la­rı­na yan­sı­yan şu söz­le­ri de yar­gı­nın ağır yü­kü­nü ve yar­gı­ya olan ba­kı­şı or­ta­ya koy­ma­ya ye­ti­yor:
“Ben, 13 ay ön­ce ayın 15’i­ni 16’sı­na bağ­la­yan ge­ce bu sa­lon­da tu­tuk­lan­dım. Ben tu­tuk­lan­dı­ğım sı­ra­da ha­kim uyu­yor­du. Be­ni din­le­me­yen bir ha­kim ta­ra­fın­dan tu­tuk­lan­dım. Be­nim ada­le­te olan gü­ve­nim sar­sıl­mış­tır.”