İktidarın otoriterleşmesi dünyanın önde gelen fikir gazetelerinin de gündeminde. Mart ayı sonunda Türkiye’yi iyi tanıyan David Gardner ve Daniel Dombey imzalı Financial Times’da yayımlanan yorum bunun ilginç örneklerinden biriydi.
Yazıdan altını çizdiğimiz bölümleri aktaralım:
“Havada otoriterlik bulutları yoğunlaşırken, pek çok kişi kendini beğenmişliğin ilk kokularını almaya başladı. Gazetecilerin tutuklanması, siyasi düşmanlar aleyhine açılan davaların kanuni esaslara göre yürütülmemesi ve tartışmalı yasaların dayatılarak geçirilmesi tüm bu eğilimleri doğuruyor... Hâlâ hapiste 104 gazeteci var. İran’daki 42, Çin’deki 27 tutuklu gazetecinin toplamından daha fazla... Tenkitçileri ve hatta bazı sempatizanları, Erdoğan’ın temel içgüdüsünün kutuplaştırma olduğunu söylüyor... Paradoks, Erdoğan’la AKP’nin artık tüm kamuoyu yoklamalarının efendisi olmasına rağmen hâlâ muhalefetteymiş gibi davranması... Her şeye rağmen AKP, siyasi amaçları için yasaları kullanmanın iki ucu keskin kılıç olabileceğini keşfetmeye başladı...”
Financial Times’daki bu değerlendirmelerin ortaya koyduğu bir gerçek de şu:
Ülke içinde medyayı ne kadar kontrolünüz altına alırsanız alın, her şeyi ne kadar mükemmel göstermeye çalışırsanız çalışın; gerçekler, içeride olmazsa dışarıdan patlıyor.
Bir anlamda gerçek, öksürük gibidir, ne kadar gizlemeye çalışırsanız çalışın, uzun süre içeride tutamazsınız.
***
İktidar koalisyonuna yönelik dış eleştirilerde kurumsal yoğunluk da dikkati çekiyor.
Avrupa Parlamentosu’nun (AP) mart ayı sonunda kabul ettiği Türkiye raporu, Başbakan’ın öfkesine öfke katacak ölçüde eleştireldi.
Raporun özeti şu:
İktidar koalisyonu ve medyasının, ileri demokrasinin yerleşmesi olarak sunmaya çalıştıklarının çoğu, demokrasinin geriye gidişinin göstergeleri olarak bir bir sıralanmış.
Bu listenin neredeyse tamamı yargıdan kaynaklanan sorunları içeriyor. Dün vurguladığımız gibi artık Türkiye’de bir yargı sorunu var.
AP raporundan sadece birkaç satırbaşı aktarmakla yetinelim:
- İktidar muhalefetle gerilimli bir ilişki içinde, halen 8 milletvekili tutuklu.
- Özel yetkili mahkemelerin uygulamaları sorun olmaya devam ediyor. Bu mahkemelerden kaynaklanan tutukluluk süreleri, adil yargılanma hakkı sorunlu.
- Ergenekon ve Balyoz davalarında sanıklar aleyhinde tutarsız delil kullanımı, delillerde sahtecilik iddiaları kaygı verici.
- 4 gazetecinin serbest bırakılmış olması olumlu, ancak içeride halen düzinelerce tutuklu gazeteci var. Terörle Mücadele Yasası ifade özgürlüğünü engellemek için kullanılıyor.
***
Dış algıya vurgu yapmamızın başlıca nedeni şu:
İktidar koalisyonu, AP ve benzeri kurumların raporlarını iç politikanın önemli bir malzemesi olarak kullanıyor. “Dış desteği” içerideki büyük başarının bir yansıması olarak sunuyor. İktidarı eleştiren muhalefete de “Yabancılar bile hakkımızı teslim ediyor. Sizinki nankörlükten başka bir şey değil” diye çıkışıyor. Böylece halkın üzerinde kurmaca bir “başarı algısı”, “her şey çok iyiye gidiyor, yabancılar bile böyle diyor” havası oluşturuluyor.
Bu döngüyü kırmanın bir yolu da dışarıya gerçek bilgilerin gitmesini sağlamak.
Yukarıdaki gözlemimizi doğrulayan, gazetelere de yansıyan bir kulis bilgisini de paylaşalım:
İktidar koalisyonunun hem hükümet hem de camia kanadı, AP raporundaki özellikle Ergenekon ve Balyoz davasının delillerine ilişkin cümleleri değiştirmek için bastırdı, ancak başarılı olamadı.
Gerçekler artık uzaklardan bile görünüyor, mızrak çuvala sığmıyor.
Yorum Gönder