12 Eylül 1980 darbesinin Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren ile konsey üyesi dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya hakkında açılan davadaki gelişmeleri televizyondan izliyor. Evren, bazı müdahil avukatlarının “Evren, kafese konulup yargılansın” sözlerinden hayli etkilendi. Bu sözler üzerine Evren, “Çok yaşamak da iyi değil. Keşke Allah bu kadar yaşatmasaydı. Ölseydim de bugünleri görmeseydim. Çok yaşamak da iyi değil” sözleriyle değerlendirdi.
Sağlık sorunları nedeniyle üç yıldır Ankara Gazi Orduevi bünyesinde bulunan konutta ikamet eden Kenan Evren’in, hem yaşlılıktan kaynaklanan sorunları hem de 12 Eylül davasının başlamasından sonra, uzun yaşadığına kahrettiği bildirildi.
Sağlık durumu nasıl?
Kenan Evren’in en büyük yardımcısı Mihriban hemşire. Yıllardır Evren’in yanında görev yapan Mihriban hemşire, onun sağlık durumunu da en yakından bilen birisi. Evren’in kemik erimesinden dolayı sık sık düştüğünü ve kırıklar oluştuğunu belirten hastane yetkilileri, SÖZCÜ’ye Evren’in sağlık durumunu şöyle anlattılar:
“Kenan Evren 7 yıl önce bağırsak tıkanması nedeniyle hastanemizde büyük bir ameliyat geçirdi. Bağırsaklarının önemli bir bölümü alındı. Önceki yıl da yine sağlık sorunları nedeniyle bağırsaklarının yine bir kısmı alındı. Bağırsakları olmadığından devamlı sindirim sistemi rahatsızlığı var. Buna bağlı olarak tansiyon düşüklüğü, beslenme güçlüğü yaşıyor. Kemikleri de yaşlılığa bağlı olarak dirinci azalmış durumda.b O yüzden düşmemesi gerekiyor.
Kalp damarında stent var. Beyne giden ana damarlardan birisinde kireçlenme var. Bu durum Evren’in ayağa kalktığında düşmesine ve bayılmasına neden oluyor. Yürümeye bile takatı kalmıyor.”
İfade için C.Savcılığı’na çağırılmış
Kenan Evren’in ifadesinin alınması için başlangıçta C. Savcısı tarafından ifadeye adliyeye telefonla çağrıldığı öğrenildi. Ancak, Evren’in yanında bulunan bir görevlinin “Savcım, Cumhurbaşkanlığı yapmış olan, üstelik yürümekte bile zorlanan bir kişinin adliyeye çağrılmasını takdirinize bırakıyorum. Evinde ifade alırsanız kendisi de memnun olur” dedi. Bunun üzerine C.Savcısının Evren’i admliyeye getirmediği ve ifade için evine gittiği bildirildi.
Evren’i kahreden sözler
Hakkında açılan dava ile ilgili olarak basına bir açıklama yapmak istemeyen Kenan Evren, davanın gelişimini televizyon haberlerinden öğreniyor. Kendisiyle ilgili haberlere zaman zaman öfkelenen, Evren, özellikle “Kafese konulup yargılansın” sözüne isyan etti.
Geçmişte kendisine yakın bazı isimlerin yorumları da Evren’i kızdırdı. Yanına, yazarların 12 Eylül harekatından sonra yazdıkları ve daha sonra yazdıklarını içeren kitabı getirten Evren, bunlarla ilgili pasajlar okudu.
Evren’in genel sağlık durumunun iyi olmadığını, ancak güçlü bir hafızaya sahip olduğunu belirten bir yetkili, “Evren’in hesap vermekten değil, yapılan hakaretlerden dolayı büyük rahatsızlık duyduğunu” bildirdi.
Evren’in gelişi de ilginç
Darbenin lideri Kenan Evren’in, Genelkurmay Başkanlığı’na gelişinin de iyi bilinmediğini belirten, bir dönem çok yakınında olan bir isim, SÖZCÜ’ye şunları anlattı:
“Kenan Evren, emekliliğe hazırlanıp Narlıdere’de bir ev almıştı. Onu yerleştiriyordu. Kara Kuvvetleri Komutanlığı için 1. Ordu Komutanı Orgeneral Adnan Ersöz’ün, 2. Ordu Komutanı Orgeneral Şükrü Olcay’ın, 3. Ordu Komutanı Orgeneral Ali Fethi Esener’in isimleri geçiyordu.
Başbakan Süleyman Demirel, Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na Ali Fethi Esener’i getirmek istiyordu. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk ise Orgeneral Adnan Ersöz’ün bu göreve getirilmesinden yanaydı. Korutürk ve Demirel arasında bu yüzden gerilim yaşandı. Korutürk o kararnameyi imzalamayınca Ersöz, Olcay ve Esener’in üçü birden 29 Ağustos’ta emekliye ayrılmış oldu.
Kadere bakın ki, evini yerleştiren, sivil hayata uyum sağlamaya çalışan Kenan Evren, üç komutanın birden emekliye ayrılması nedeniyle Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na getirildi. Dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semih Sancar’ın görev süresinin ikinci kez uzatılması da gündemdeydi. O dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, ise ikinci bir uzatmaya sıcak bakmıyordu. Ecevit, Kenan Evren’le yaptığı görüymede, böyle bir uzatma olmazsa silahlı kuvvetlerde bir rahatsızlık olup olmayacağını sordu. Evren’de, bir rahatsızlık olmayacağını belirtti. Sancar emekliye ayrıldı, Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanlığı görevinin yanı sıra Genelkurmay Başkanlığı’na da bir süre vekalet etti. Daha sonra da bu göreve atandı.
‘Dediğim dedik’ komutan değildi
Silahlı kuvvetlerde o dönem ‘dediğim dedik’ diyen komutanların yanı sıra daha esnek komutanlar vardı. Evren de, esnek isimlerden birisiydi. Sert bir asker değildi. Sınıfında da kendi döneminde de başarı durumu ortalarda olan bir komutandı.”
Cumhurbaşkanlığı’nda ki görevi nedeniyle Evren’e yakın olan bir isim de şunları anlattı:
“ O dönemde sıkıyönetim komutanlarının geniş yetkilileri vardı. Evren paşa ve konsey üyeleri daha çok bir an önce Danışma Meclisi’nin oluşturulması, yeni Anayasa hazırlanması ve yasaların çıkarılmasıyla meşgullerdi. 12 Eylül’le ilgili duruşmada hayatta kalan iki kişi yargılanıyor. Bir hesaplaşma, yüzleşme gerekirse darbe emir-komuta zinciri içerisinde yapıldığına göre o dönem askerliğini yapan onbaşından genelkurmay başkanına kadar herkesin yargılanması gerekir.”
Yorum Gönder