Barrack Obama’nın sürpriz Afganistan ziyareti, ABD’de öncelikle bir seçim yatırımı olarak nitelendirildi.
Obama’nın ziyaretinin Usame Bin Ladin’in öldürüldüğü tarihe denk getirilmesi, bu yorumun ana dayanağıydı. İkinci önemli unsur ise Obama’nın Afganistan savaşını bitirme sözü vermesiydi. Üçüncü önemli unsur ise Obama ile Karzai arasında imzalanan stratejik ortaklık anlaşmasıydı. Anlaşma “seçim için savaşı bitireceğiz ama Afganistan’la işimizi bitirmeyeceğiz” şeklinde yorumlandı.
OBAMA, SAVAŞI BİTİRME SÖZÜ VERDİ
Gerçekten de Obama, ABD’den de canlı yayımlanan Begram Hava Üssü’ndeki konuşmasında savaşı bitirme sözü verdi: “Bu ülkede daimi üsler inşa etmeyeceğiz, kentleri ve dağlarında devriye gezmeyeceğiz. Bu, Afgan halkının işi olacak. Bizim, El Kaide’nin barınaklarına son vermek ve Afganların egemenliğine saygı göstermenin ötesinde bir planımız yok. Amerikalıları, ulusal güvenliğimizin bir gün bile fazla, risk altında tutmayacağım. Ama Afganistan’da başladığımız işi bitirmek, bu savaşa sorumlu bir şekilde son vermek zorundayız.”
Ancak Obama’nın konuşmasında dikkatimizi çeken çok önemli bir ayrıntı vardı. Geleceğiz ama önce şu geri çekilme konusundaki duruma bir bakalım.
ABD, TALİBAN’LA MÜZAKEREDE
ABD, Afganistan geri çekilme takvimini zaten daha önce açıklamıştı. Şu anda Afganistan’da 88 bin ABD askeri var. Bunların 23 bini bu yaz geri çekilecek. 2014 yılında, ABD Afganistan’dan tamamen çekilmiş olacak.
ABD, Afganistan’a 2001 yılında saldırırken önüne Taliban’ın kökünü kazıma görevi koymuştu… Geri çekilme takvimini açıklamak zorunda kaldığında ise Taliban’la müzakere yolları arıyordu.
Ve bu yılın başında Katar’da ABD heyeti ile Taliban heyetleri arasında müzakereler başlamış oldu!
Bu süreç, ABD’nin geri çekilme takvimini daha da hızlandırabilir. Nitekim Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai bu müzakereleri değerlendirdiği bir konuşmasında, “Eğer süreç hızlanmışsa, çekilme erken gerçekleşebilir. Biz buna hazırız” mesajı vermişti.
BİR DÖNEM KAPANIRKEN…
Obama’nın canlı yayımlanan Begram Hava Üssü konuşmasındaki dikkat çeken ayrıntıya gelebiliriz artık. ABD’nin son savunma stratejisinin ruhuna da yansıyan o cümle şöyleydi: “Savaş dönemi Afganistan’da başladı, Afganistan’da sona erecek!”
Obama, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı’nı da yanına alarak bu yılın başında dünyaya ilan ettiği yeni ABD savunma stratejisinde, ülkesinin 10 yıldır devam eden savaş dönemini kapadığını ve yeni bir sayfa açtığını belirtmişti.
Gerçekten de ABD bir dönemi kapatmış oluyor. Afganistan saldırısıyla başlayan ve Irak işgaliyle süren dönem, ABD gücünün zirveye çıktığı dönemdi…
Ancak ABD bu 10 yıllık dönemde, hem Irak’ta hem de Afganistan’da kaybetti! Tek kutuplu dünyanın yerini altı kutuplu bir dünya almaya başladı. Ve ABD gücü, bu dönemin sonundan itibaren, üstelik beklenenden de hızlı olarak inişe geçti.
Ve ABD artık Asya-Pasifik merkezli bir stratejiye geçti ve Çin’le, Çin kendisini geçmeden hesaplaşmaya yöneldi.
ABD’NİN ÇIKIŞ STRATEJİSİ YOK
Obama, “bir dönemi kapattıklarını ve yeni bir sayfa açtıklarını” belirttiği savunma stratejisinde yeni yönelimi iki ayaklı tarif etmişti: Birincisi, ABD’nin dünyadaki temel gücünün kaynağı ülke içindeki ekonomik güçtü ve Obama bunu yenileyecekti. İkincisi ise ABD artık “daha küçük konvansiyonel güçlere dayalı” bir ulusal güvenlik stratejisi izleyecekti!
Bu ikincisi, ABD’nin hem Türkiye gibi “model ortaklarına” yani taşeronlarının yönetimindeki ülkelere dayanması, hem de gayrı nizami harbe yani kontrgerilla faaliyetine yönelmesi demekti!
Ancak önümüzdeki 10 yılda, bu yöntemin de ABD’nin gerilemesini durduramayacağını hep birlikte görmüş olacağız!
Yorum Gönder