Bunda, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Atina’da tanıştıktan sonra “alçakgönüllü, birikimli, deneyimli, güçlü bir başbakan” diye tanımladığı Yunanistan Başbakanı Yeorgios Papandreu’nun 3 Temmuz’dan önce parlamentodan geçirdiği “sert kemer sıkma paketinin” rolü büyük.
Yunanistan’daki temel göstergeler, tutucu “Yeni Demokrasi Partisi’nin” 2009 seçimini neden yitirip iktidardaki “Pan-Helenik Sosyalist Hareketi’ne (PASOK)” enkaz bıraktığını o yılın rakamları şöyle ortaya koyuyor:
AB, Uluslararası Para Fonu’nu (UPF) da ikna ederek geçen yıl öngörülen 110 milyar Avro’luk yardımın 12 milyarının serbest bırakılmasını sağladı. Böylece yaz boyunca zaman kazandırılan Atina eylüle kadar rahat soluk alabilecek.
AB üyeleri ve Yunanistan arasında “video konferans” görüşmelerinden sonra eylüle doğru atılacak adımlar da belirmeye başladı. Avusturya Maliye Bakanı Thomas Vieser, “özel yatırımcıların da katılacağı yeni paketin 85–123 milyar Avro arasında olabileceğinden” söz etti. Bu amaçla Brüksel’de 11 Temmuz’da bir doruk toplantısının yapılması bekleniyor.
Fransız Hükümeti de ulusal bankaların, Yunan bonolarının yüzde 70’inin yeniden yapılandıracağını açıklarken, Alman bankalarının da benzeri hazırlıklar içinde olduğu bildirildi.
Yunanistan ile bağlantıda olan Fransız bankalarının komşu ülkenin iflasında kaybedeceği miktar 65 milyar dolardır. Fransa’yı 41 milyar dolarla ABD ve 34 milyarla da Almanya izliyor. Türkiye’nin kaybının ise yalnızca 79 milyon dolar olacağı açıklandı.
Ayrıca Yunanistan batarsa, dünyada yaratacağı “tsunami” etkisinin komşu Türkiye’de 15 milyar dolarlık para kaçışına yol açabileceği, doların 1.70 TL’yi aşacağı da öne sürülmüştü.
İki Komşu!
Türkiye ile Yunanistan arasında ikili ilişkilerde son yıllarda bazı önemli gelişmelerin sağlandığını görmek insanı mutlu ediyor.
Anımsarım 1980’lerin başında Türkiye’ye karşı Kıbrıs olayından duyulan tepkiyle İstanbul’dan Selanik’e gelen balıklar denize dökülmüş, Atina pazarına indirilen soğanlar yakılmıştı.
Ne var ki benzeri tedirginlik şu sıralarda Ege adalarında yaşanıyor. AB’nin enerji santrallarının özelleştirilmesinden sonra Türk elektriğinin adalara girişinin kapısının aralanacağından kaygı duyuluyormuş.
Şimdi bakıyorum da dış ticaret hacmimiz 2010 yılında 2.9 milyar doları buldu. 2010’da dışalımımız bir önceki yıla göre yüzde 36 artarken, dışsatımımız yüzde 11 azaldı. Bu azalışta kuşkusuz Yunanistan’daki ekonomik bunalımının etkisi büyük… Ancak daima sattığımızdan fazlasını aldığımızı da bilmeliyiz. Bu olgu 2011’in ilk beş ayında da aynen sürdü, satışımız 653, alışımız 904 milyon dolar oldu.
Geçen yıl mayısta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 10 bakan, 100 işadamı, 150 bürokrat ve 60 gazeteciyi taşıyan üç uçaklık bir filo ile Atina’ya gitmişti. Görüşmelerde ikili ticaretin 5 milyar dolara çıkması hedeflenmişti. Biz, “bu rakamın şimdilik insana pek gerçekçi gelmediğini” yazmıştık.
***
Yunanistan’ın kasıtlı kırtasiyeciliği nedeniyle komşumuzdaki Tük yatırımları iki elin parmak sayısını geçmezken toplam rakam 30 milyon doları zor buluyor. Buna karşılık Türkiye’de yaklaşık 400 Yunan şirketinin 6 milyar doları aşan yatırımı var.
Yunan Ulusal Bankası, Finansbank’ı ve EFG Eurobank da Tekfenbank’ı satın alırlarken, Yunan iş dünyasında “Türklerden herhangi bir tepki gelmedi. Bizde olsaydı kıyamet kopardı!” gibilerden yorumlar yapılmıştı! Ziraat Bankası’nın Yunanistan’a girişi aylarca engellenmiş, sonuçta Atina ve Gümülcine’de birer şube açmasına izin verilmişti.
Finansbank ve Eurobank, Yunanistan’da bankacılık alanında yüzde 4’lük bir paya sahip. Sermaye yapıları ve kârlılık oranlarında güçlerini bunalıma karşın sürdürdükleri bildiriliyor.
Mayıs ayında Yunanistan’da yapılan bir kamuoyu araştırmasında bunalımdaki kamu kuruluşlarının özelleştirilmesinde, “Bazılarının Türklerce satın alınabilmelerine ne dersiniz” sorusuna ancak yüzde 2.4 oranında “evet” yanıtı verildi.
***
Günümüzde Türkiye’deki balık çiftliklerinin üçte birine Yunan sermayesi sahip…
Şu anda Türk Hava Yolları’nda, iflas eden Yunan Olimpik Havayolları’ndan transfer 19 pilot çalışıyor.
Kuzey Yunanistan Türk Ticaret Odası Başkanı Yannot Apikyan, “az Türkçe bilen” 50 kadar gencin, özellikle İstanbul ve Ege kıyılarında iş bulmak için kendilerine başvurduğunu açıkladı.
Çivi çakmaktan yoksun kalan Yunan inşaat şirketlerinin; artan gayrimenkul gereksinimini karşılamak için İzmir’deki meslektaşları ile görüşmelere başladıkları bildirildi.
Yunan spor malzemeleri firması Fourlis yüzde 75’lik bir katılımla Türkiye’de ilk aşamada 20 milyon dolarlık bir ortaklığı gerçekleştirdi. Sermayenin 80 milyon dolara çıkmasının, 5 yılda 50 spor mağazasının hedeflendiği de açıklandı.
***
Yunanların başta Edirne olmak üzere Ayvalık, İzmir, Çeşme, Bodrum ve Marmaris’te altın almalarının Türkiye’de altın fiyatında artışa neden olduğu belirlendi.
Yunan sosyetesinin dinsel nikâhları ve bebeklerinin vaftizi için artık İstanbul Fener Patrikhanesi’ne gelemedikleri gözleniyor. Kişi başına 800 dolara 250’şer kişilik “nikâh” ya da “vaftiz” turları artık yapılamaz olmuş. Şu anda yalnızca 10–15 kişilik gruplar geliyormuş.
Türk işadamlarına bir uyarı yapılıyor. Yunan işadamlarının şimdilerde piyasada 2 milyar Avro’luk karşılıksız çeklerinin bulunduğuna dikkat çekiliyor. Türkiye’de 1925’ten beri Yunanca yayımlanan ilk gazete olan “Apoyevmatini”, Yunanistan’dan reklam alamadığı için kuruluş yıldönümü olan 12 Temmuz’da kapanma tehlikesi ile karşı karşıya.
Yorum Gönder