Bilindiği gibi dört yıl önce çıkan bir kanunla, bütün Türkiye’nin şehirlerindeki özel halk otobüsleri 65 yaş üstü vatandaşları ücretsiz taşımak zorundadır.
Ne var ki, yasaya rağmen Ankara’daki özel halk otobüsleri, 65 üstü vatandaşları ücretsiz taşımamak için en gel üstüne engel çıkarıyorlar, yaşlıları taşımak istemiyorlar. Bu nedenle otobüslerle yaşlılar arasında hayli tartışma ve sürtüşmeler olmaktadır.
Tanık olduğumuz, aşağıda açıklayacağımız, Ulus’ta yaşlı bir bayanın otobüse binerken, itilerek yaralanmasına neden olunan olayı anlatmadan önce, bazı yasal ve genel durum hakkında bilgi vermek istiyoruz.
Devletin dört yıl önce çıkardığı yasa hükmüne göre, Türkiye’nin bütün şehirlerinde 65 yaş üstü vatandaşlar özel halk otobüslerinde ücretsiz taşınması zorunludur. Yasaya rağmen özel halk otobüsleri çeşitli engelleme yaparak 65 yaş üstü vatandaşları taşımak istemiyorlar.
Ben de 65 yaş üstü vatandaş olarak bazen denk geldikçe özel halk otobüslerine biniyorum. O araçlara binince öylesine garip, öylesine kaba, terbiyesiz tavır ve engellemelerle karşılaşıyoruz ki anlatamam
Otobüse binince kartımı gösteriyorum, biletçi bakıyor, “hemşerim o kart bizde geçmez bu paralıdır”. Bende -anladım, ancak, yasa böyle demiyor, üstelik cezası da var-, diyorum, adam ne diyor biliyor musunuz, “dernek olarak onu biz mahkemeye verdik, mahkemeden sonra taşıyacağız” diyor.
Ne yaparsınız, aracın içinde münakaşalar, tartışmalar başlıyor. İnanır mısınız, aracın içinde öylesine yalaka adamlar çıkıyor ki, “nereden çıkarıyorsunuz, böyle bir şey yok, bu paralı” diyerek biletçinin avukatlığına soyunanlar var; adam ya yasayı bilmiyor, ya da biletçinin avukatlığını yapıyor.
Cahil insanlarda, zayıf karakterli insanlarda “güce tapma duygusu vardır, kim iktidarda onun, kim kuvvetli onun rüzgârına kapılıyorlar”. Günümüzde bu yok mu? Yandaş basından tutun ki nerelere kadar.
Kanun ceza deyince, biletçi bazen, gayet seslice ve azarlarcasına, “yav sen de para verme geç otur” diyerek adeta tersliyor. Aracın içinde uzakta oturanlar, “herhalde adamın parası yok, beni parasız götür” şeklinde algılayabiliyorlar, böylece yaşlı insan taciz edilmiş oluyor.
Biletçi bazen de, bazen de, “ya paranı ver, ya in” diyor; kanun ceza deseniz, “ben cezayı öderim, in” diyor. O zaman ya parayı verip gene şikâyet edeceksin, ya da inip şikâyet edeceksin. O araca tam biletin 50 katı ceza yazılıyor.
Ne yazık ki, birçok yaşlı vatandaş ya binmiyor, ya da binip para veriyor ve de şikâyet etmiyor. Yaşlıların birçoğu, “amaaan bu yaştan sonra elin yobazıyla mı uğraşacağım, veririm paramı giderim”, diyorlar.
Geçenlerde, yaşlı emekli bir müfettişle bu konuyu konuşuyorduk, müfettiş şöyle bir şey anlattı: “Özel halk otobüsüne bindim, biletçi para istedi, ben kanuni durumu söyledim, vermedim, münakaşa çıktı. Adama bağırarak dedim ki, çek arabayı polis karakoluna, bu adam parayı vermiyor, de bakalım sana ne diyecekler, dedim”. İşte yasaya rağmen Ankara’da, özel halk otobüsleri ile yaşlı vatandaşlar arasında böylesine tatsız münakaşalar, tartışmalar olmakta.
Bu yazıyı yazmama neden olan Ankara-Ulus’ta bir halk otobüsünün yaşlı bir bayanı araca almayıp, hatta araçtan iteklenmesi ve kaldırıma düşürüp kadının yaralanmasına neden olması ve olaya tanık olmam nedeni ile bu yazıyı yazmam gerekli olduğunu düşündüm. Yaralama olayına biraz sona değineceğim, ancak olaya bir giriş yapmak istiyorum.
Bir gün, bundan 7-8 ay öncesinde metroda giderken, üç dört yaşlı yan yana oturmuş, 65 yaş üstü vatandaşların özel halk otobüsünde ücretsiz taşınması olayını konuşuyorduk. Önümüzde orta yaşlı bir bey dikiliyordu, adam ne diyor biliyor musunuz, “ben bu işin telefonla şikâyet bölümünde çalışıyorum, bize her gün 100-150 şikâyet geliyor. Bize yukarıdan diyorlar ki, “şikâyetlerin yarısını silin” diyorlar, ne yapalım biz de yarısını siliyoruz”.
“Aman Tanrım, devlet kanun çıkarıyor, doğru dürüst onu da uygulamıyor”, diye söylendik, düşündük. Yaşlının biri, çok şaşırdığımız bu durum karşısında, “arkadaş devlete bak, demek ki Melik Gökçek adaleti böyle ha, tavşana kaç tazıya tut devri. Hele birçok vatandaş şikâyet ettim, bir şey çıkmadı- diye yakınıyorlardı”.
Bazıları da, “özel halk otobüslerinde bazı encümen azalarının ortaklığı varmış, onun için belediye ve Melih Gökçek ilgisiz kalıyor”, diye dedikodu yapıyorlar.
Her ne hal ise işte böylesine Başkente yakışmayacak uygulama ve yaşantı devam edip gidiyordu. Oysa yaşlıların bu denli itilip kakılmasını seyretmektense, İstanbul’daki gibi özel Ankara’da da özel halk otobüslerine kart okuyucu takılsa bu sorunlar bitecektir.
Ankara Ulus’ta Tanık Olduğum Bir Bayanın Yaralanması Olayı
Oradakiler yaşlı kadını oturtmaya çalışıyorlar, bir taraftan da alnındaki yaradan sızan kanı siliyorlardı. Adının Fatma Kahraman olduğunu öğrendiğimiz bayan inleyerek, “beni halk otobüsünden itekleyip düşürdüler” diyordu.
Hemen 112 Acil İmdat telefonu arayarak ambülâns istedik. Ayrıca kadının yakınlarından birinin telefonunu bulup durumu bildirdik. Alnından yaralanan kadın, inlerken bir elinde bir bohçasını tutuyordu. “Özel halk otobüsünü bindirmemek için beni binerken itekleyip düşürdüler, şikâyetçiyim” diyordu.
İşte yukarıda anlatmaya çalıştığımı Özal Halk otobüslerinin bir marifetini, yasaya karşı gelen tavrını, canlı örneği ile hem de araçtan itilerek yaralanmaya neden oluşu resimleri ile size sunuyoruz. Ambülâns da o ara geldiği için, yaralanan yaşlı kadın sedyeyle ambülânsa alınıp hastaneye götürüldü.
Ben de EGO Otobüs Daire Başkanlığını telefonla arayarak bir yetkiliye bu durumu anlattım. Telefondaki yetkili, “aracın plakasını aldınız mı, ceza tahakkuk edelim” dedi ama kimse plakayı alamamıştı. Ben de o yetkiliye, “Başkent Ankara’ya bu yakışmıyor, lütfen etkin önlem alın, bir an önce kart okuyucu takın” diye sitem ettim.
Cevat Kulaksız
Cevat Kulaksız
Bu Konuda Yasal Durum: 12.7.2013 tarihinde yayınlanan 6495 Sayılı kanunla Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliğine göre, 65 yaş üstü kişilere şehir içindeki özel halk otobüsleri ücretsiz. Aynı kanun ve “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının 28931 Sayılı yönetmeliğine göre yasaya uymayan otobüslere tam biletin 50 katı ceza uygulanır”.
Yorum Gönder