Bu sorunun bir hukukçu olarak, bize göre kesin cevabı; evet, dönebilecektir.
Burada, tartışılması gereken husus; BERBEROĞLU'nun meclise dönüp dönemeyeceği değil, kesin ve tartışmasız olan bu dönüşün, hangi usul ve yol izlenerek sağlanacağıdır.
Anayasa Mahkemesi; BERBEROĞLU'nun mahkumiyetiyle sonuçlanan ve mecliste okunarak milletvekilliğinin düşmesine neden olan yargı kararının, hukuka aykırı, hak ihlaline neden olan bir karar olduğunu, BERBEROĞLU'nun suçsuz olduğuna ve beraat etmesi gerektiğine karar vererek, hak ihlali kararının, BERBEROĞLU hakkında verilen hukuka aykırı mahkumiyet kararının ortadan kaldırılarak hakkında yeni bir karar verilmek üzere, yerel mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
Anayasa Mahkemesinin kararlarının geriye yürümeyeceğine ilişkin kural, Anayasa Mahkemesinin; yasama organı tarafından yapılan yasa ve yasamaya dair sair işlemlerin iptaline ilişkin kararlarla sınırlıdır.
Anayasa Mahkemesinin; yerel ve üst mahkemelerin kararlarında bir hak ihlali olduğunu tespit ettiği kararları, geriye yürüyerek sonuç doğurur. Bu hak ihlali kararlarının doğal sonucudur.
Aksini kimse savunamaz. Savunulması da, abesle iştigaldir.
Hak ihlali kararları geriye yürüyemeyecek ise; hakları ihlal edilen insanlar, hak ihlaline uğradıklarını iddia ederek, niçin Anayasa Mahkemesine gitsinler, hak ihlali talepleri kabul edilse bile, bu kararın geriye yürümeyeceğini bile bile, hak ihlaline uğrayan kişiler niçin Anayasa Mahkemesine başvursunlar?
Yargı organlarına başvurabilmek için; bu başvurularında insanların hukuki yararlarının bulunması zorunludur. Hukuki yararı olmayan bir kişi, yargıya başvuramaz. Örneğin; beraat eden bir sanık, beraat kararı hakkında üst mahkemeye başvuramaz. Zaten aklı başında olan bir sanık; beraatin yasal gerekçesini beğenmeme dışında, ben mahkum olmalıydım gerekçesiyle, yararına olan beraat kararının bozulması için üst mahkemeye başvurmaz.
Bu itibarla, hak ihlalleri başvuruları sonunda verilen Anayasa Mahkemesi kararları, geriye yürür ve hak ihlaline neden olan karar, BERBEROĞLU örneğinde olduğu gibi; o kişinin, örneğin milletvekilliğinin düşürülmesine neden olmuşsa, milletvekilliğinin düşürülmesine neden olan kararın, hak ihlal edilerek verilen hukuk dışı bir karar olduğunu saptayan Anayasa Mahkemesi kararı, geriye yürüyerek, düşen milletvekilliğinin tekrar geri gelmesi sonucunu doğurur.
Hukukta nedensellik bağı, sebep ve sonuç ilişkisi ilkesi vardır.
Nasıl ki; BERBEROĞLU'nun kesinleşen mahkumiyet kararının Mecliste okunması, milletvekilliğinin düşmesi sonucunu doğurmuşsa, BERBEROĞLU hakkında verilen ve milletvekilliğinin düşürülmesi sonucunu doğuran mahkumiyet kararının, bir hak ihlali sonucunda verildiğini, Anayasa Mahkemesinin saptadığı, yargıyı, yasamayı, yürütmeyi ve herkesi bağlayan hak ihlali kararına dayalı olarak, BERBEROĞLU hakkında verilmesi gereken, mahkumiyet kararını ortadan kaldıracak olan beraat kararı da, BERBEROĞLU'nun; düşen milletvekilliğini yeniden kazanarak, meclise dönüşü sonucunu doğuracaktır.
Burada önemli olan ve tartışılması gereken husus; bunun ne şekilde sağlanacağıdır.
İdare hukukunda şekil muvaziliği denilen bir ilke vardır.
Bir işlem; nasıl ve hangi usulle alınmışsa, aynı usulle ortadan kaldırılacaktır.
Bu nedenle yapılması ve izlenmesi gereken yol, şu olmalıdır.
Anayasa Mahkemesi; hak ihlali kararını acilen gerekçelendirerek, gereğini yapması için Yargıtay'a gönderecek, Yargıtay da, yerel mahkemeyi dahi devreye sokmadan ve acilen, Anayasa Mahkemesinin bağlayıcı olan hak ihlali kararına uyarak, BERBEROĞLU'nun beraatine karar verecek ve bu kararını acilen Meclis Başkanlığına gönderecek ve Meclis Başkanı da bu beraat kararının Meclis genel Kurulunda okunmasını sağlayarak, okunan mahkumiyet kararı ile milletvekilliği düşen BERBEROĞLU, okunacak olan beraat kararı ile yeniden milletvekilliği sıfatını geçmişe dönük olarak kazanacak ve alamadığı özlük hakları BERBEROĞLU'na geçmişe dönük olarak ödenecektir.
İzlenmesi gereken yol, bize göre budur.
Güner Yiğitbaşı
22/09/2020
Hukukçu
Yorum Gönder